Włączanie wyłączonych – czyli rządowe serwisy wkrótce dostępne dla wszystkich

Zero wykluczenia – to hasło przewodnie ustawy o dostępności cyfrowej, która właśnie trafiła do konsultacji społecznych.

Pełna dostępność stron i serwisów nie tylko administracji rządowej, ale i samorządów (JST) ma zostać osiągnięta najpóźniej w 2020 roku. Dziś połowa witryn internetowych administracji publicznej jest niedostępna dla osób z różnymi niepełnosprawnościami i dysfunkcjami.

W Polsce żyje niemal pięć milionów niepełnosprawnych, co stanowi ponad 12 proc. ludności. Jak dotąd nie było jednak żadnego kompleksowego programu, który zakładałby, że wszystkie informacje publikowane na stronach i w serwisach administracji publicznej, a także jednostek samorządu terytorialnego (JST), mają być dla nich dostępne i uwzględniać szczególne potrzeby tej części społeczeństwa. Chodzi też o ułatwienia dla osób starszych, osób z dysfunkcjami takimi jak dysgrafia czy dysleksja. Niedostępność stron to także wyzwanie dla czasowo kontuzjowanych. Kto, mając rękę w gipsie, próbował sterować komputerem za pomocą myszki, ten wie o czym mowa.

Proponowana przez Ministerstwo Cyfryzacji ustawa o dostępności cyfrowej ma uporządkować kwestie dostępności stron i aplikacji administracji publicznej. Projekt ustawy został dziś skierowany do konsultacji społecznych. – Chcielibyśmy, by było wszystkie strony administracji publicznej były dostępne dla osób ze specjalnymi potrzebami – mówi Marek Zagórski, minister cyfryzacji. – Nie wyobrażam sobie sytuacji, że np. informacja o zmianach w podatkach gruntowych jest niemożliwa do odczytania, tylko dlatego, że urzędnik nie wykonał małego kroku, jakim jest publikacja dokumentu zgodnie z przyjętymi powszechnie standardami – dodaje.

Jednym z efektów programu, zapowiedzianych podczas jego inauguracji, było dostosowanie stron internetowych wszystkich urzędów i instytucji do potrzeb osób niewidomych i niesłyszących. Przekazanie do konsultacji ustawy o dostępności cyfrowej stron administracji publicznej przez Ministerstwo Cyfryzacji to pierwszy ważny krok w tym kierunku – powiedział wiceminister inwestycji i rozwoju Paweł Chorąży.

Ustawa obejmuje:

• organy publiczne posiadające strony internetowe lub aplikacje mobilne, w tym podmioty nieobjęte Krajowymi Ramami Interoperacyjności: podmioty tworzone przez JST (wodociągi, parki technologiczne etc.), strony Senatu, Sejmu, Kancelarii Prezydenta.

Założenia ustawy:

• Wdraża jednolity standard zapewnienia dostępności dla wszystkich organów publicznych (w poszerzonym zakresie niż do tej pory);
• Wdraża zasadę alternatywnego dostępu – zakłada się, że istotna jest informacja niesiona przez publikowany dokument, nie sam dokument, dlatego też dla niedostępnych plików obywatel będzie miał prawo zadzwonić lub wysłać mail i poprosić o jego przeczytanie;
• Wdraża zasadę priorytetów dostępności – bezwzględnie dostępne muszą być te informacje, które niosą za sobą skutki prawne i je pierwsze urząd powinien uczynić dostępnymi;
• Wdraża zasadę informacji zwrotnej – obywatel kontaktując się z urzędem z wnioskiem o przekazanie informacji niesionych przez niedostępny dokument, informuje tym samym urząd, że ten dokument jest dla niego ważny. Zakłada się, że urząd przez taki mechanizm zyska świadomość istoty sprawy i podmieni ten i inne dokumenty na ich dostępne wersje;
• Stwarza przestrzeń dla autorefleksji – pierwszy krok dla urzędu w realizacji obowiązku zapewnienia dostępności to utworzenie deklaracji dostępności – strony internetowej, która stanowi przewodnik dla osoby niepełnosprawnej ułatwiający poruszanie się po witrynie urzędu, a dla urzędu, stanowi swoisty rachunek sumienia w którym krok po kroku urząd sprawdza jakie elementy jego strony na jakim poziomie dostępności się znajdują;
• Wdraża zasadę dostępu do wszystkich informacji publikowanych przez urząd – na przykład, podmiot publikujący treści na mediach społecznościowych, które nie dostarczają technicznej możliwości do zapewnienia dostępności, będzie obowiązany do publikacji kopii tych informacji na swojej stronie internetowej;
• Wdraża procedury monitoringu realizacji przepisów ustawy i kar za niewywiązane się z obowiązku ustawy.

Kary:

• 10 tys. zł kary na organ, który uporczywie unika zapewnienia dostępności;
• 5 tys. zł kary za nieopublikowanie oświadczenia o dostępności;
• W obu przypadkach organ otrzyma powiadomienie i wezwanie do naprawy, zanim zapadnie decyzja o karach.

Projekt ustawy wpisuje się w szersze działanie rządu jakim jest program Dostępność Plus.

Dodatkowe materiały:

• Transmisja z konferencji wraz z tłumaczeniem na Polski Język Migowy
• Zdjęcia w dużej rozdzielczości

Pozdrawiamy

Wydział Komunikacji

Biuro Ministra

Ministerstwo Cyfryzacji